De aansluiting met de familie Houdzager.

Op zoek naar nieuwe gegevens voor wat betreft de familie Harte, kom ik bij Hendrica Wilhelmina Harte, de naam van haar echtgenoot tegen. Houdtzager ( Marcus Diedericus) een welbekende naam in de gemeente Tiel. Ja, en dan ga ik op zoek.  Verwant ben ik niet aan deze man, maar wel met zijn vrouw zij is mijn 3x volle achternicht. Eerst de gewone doop, trouw en begraven gegevens.  Die ik wel heb, maar controleren is nooit slecht. Onderweg kom ik dan een heel verhaal tegen van de oudst bekende Houdzager. Dat is best een uitgebreid verhaal met voor mij hele leuke gegevens die de familie story weer een stukje interessanter maakt.

In Tiel trouwen op 15 mei 1835 Marcus Diedericus Houdtzager en Hendrica Wilhelmina Harte. Marcus is geboren in Tiel in 1816 en overleden op 8 juli 1871 in Utrecht. Hij is de zoon van Jan Laurens Houdtzager en Maria Catharina Franken. Beroepen van hem: koopman/ ijzerwerker en procureur. Hendrika is ook geboren in Tiel op 9 augustus 1813 en daar ook overleden op 13 november 1835. Zij is een dochter van Antonie Harte en Johanna Berradina Mulders. Samen krijgen zij 10 kinderen. Jan 1838, Antonie 1840-1840, Maria 1841-1918, Antonie 1844-1844, Johanna 1845-1914, Antonie 1847-1911, Johanna 1850-1858, Hendrika 1851 Jacobus Anna 1856.

De ouders van Marcus zijn: Jan Laurens (ook Jan Carel Lourens) Houdtzager, hij is geboren in Amsterdam in 1733 en aldaar gedoopt op 30 mei 1773, overleden in Tiel op 16 februari 1853. Jan is Procureur bij de arrondissements rechtbank te Tiel. Op 1 april 1794 doet hij belijdenis en op 13 maart 1805 koopt hij het “grootburgerschap”. Trouwen doet hij de eerste keer in Tiel op 13 mei 1803 met Gerarda Campagne, zij is overleden in Tiel 21 januari 1811, samen krijgen zij 3 kinderen, Louisa 105-1852, Willemina 1806-1840 en Andries 1809-1833.  Na het overlijden van Gerrada trouwt Jan de tweede keer in Tiel op 22 september 1814 met Maria Catharina Francen, landeigenaarster, gedoopt in Tiel op 22 november 1779 als dochter van Marcus Francen en Dirkje van Oosterhoudt, zij overlijd in Tiel op 1851. Zij krijgen 1 kind Marcus Diedericus zie hierboven.

Dan volgen de ouders van Jan Laurens,; Lois Houtsager, geboren en gedoopt in Tiel op 10 februari 1743, en daar ook overleden op 4 december 1817, Lid kramergilde (1762 en 1784), doet in 1765 belijdenis (gemeentearchief Tiel). Attestatie naar Amsterdam 08-01-1773, voor 2 jaar behoud van burgerrecht 04-05-1774, onderschout van Tiel (1788), door stadhouder benoemd tot capiteyn (provoost-)geweldige (1790), hetgeen in de Raad problemen oplevert wegens mogelijke incompatibilitieit, maar mag beide ambten blijven bekleden, afgezet als onderschout (1795, maar pas in 1798 echt weg), deurwaarder van het gerecht (1815) (Van Beek en Rozemond). Hij trouwt met Helena Arnolda Johanna van Hoven (vom Hofe) geboren in 1742 en gedoopt in Meurs dochter van Jan Laurens von Hofe en Aletta Janssen, zij overlijd in Tiel op 4 decemeber 1817. En samen krijgen zij 7 kinderen: Jan Laurens 1773-1853, Helena Willemina 1776, Hendrika 1777-1835, Louis 1780-1827, Helena Elisabeth 1783-1841 en Willemina 1887.

Terug in de tijd komen dan : Hendrik Houtsager, droogscheerder in de lakenindustrie, gedoopt in Tiel op 30 september 1710 en aldaar overleden op 2 december 1773. Trouwen doet hij in Leiden op 28 april 1734 met Helena de Swager ( Le Gendre) zij is gedoopt in Leiden op 21 april 1709 als dochter van Gerrit de Swager( Le Gendre) en Susanna Oloe. Begraven werd zij in Tiel op 20november 1807. Er worden 10 kinderen geboren uit dit huwelijk: Johannes 1733, Andries 1735, Susanne 1737-1769, Gerrit 1739, Steven 1741, Lois 1743-1818, Cornelis 1745, Hendrik 1747, Willemina 1750-1818 en Bernardus 1752-1829.

Interessant is dat Hendrik als jongeman in Leiden woont, de stad waar zijn grootvader in 1701 vandaan kwam en mogelijk geboren is. Hij trouwt daar in 1734 en op dat moment is hij droogscheerder. Niet lang daarna verhuist hij met zijn vrouw en zoontje Johannes terug naar Tiel. Wat de redenen waren voor zijn verblijf in Leiden is niet duidelijk. Misschien bood Leiden op dat ogenblik betere kansen op een goed bestaan. Het is waarschijnlijk dat in Leiden nog familie woonde, bijvoorbeeld zijn grootouders, dat hij daarom goed op de hoogte was van wat Leiden te bieden had en al een paar contacten had.

Met Pasen 1736 doet Hendrik belijdenis en op 4 juni 1755 koopt hij het grootburgerschap van de stad Tiel (Gemeentearchief Tiel). Het grootburgerschap gaf bepaalde rechten die kleinburgers niet hadden, per stad was dat verschillend: het uitoefenen van bepaalde beroepen, actief en passief kiesrecht, etc. Voor het grootburgerschap moest flink betaald worden en er gold een bepaalde selectie voor, het was dus niet voor iedereen weggelegd. Voor- en nadat Hendrik grootburger werd oefende hij allerlei beroepen uit, vaak naast elkaar, en was hij lid van verschillende gilden. Van Beek en Rozemond vermelden lid schippersgilde (27 mei 1734), lid kramergilde (1 juni 1734), lid schoenmakersgilde (1746 en 1762), pachter van landaccijnzen (1751-1759). Tussen 9 augustus 1752 en 5 mei 1773 komt hij regelmatig voor als slachter in de Magistraatsresoluties. Als hij grootburger is, bekleedt hij ook "hogere" functies, zoals gasthuismeester (1757) en deken van het kramergilde (1760-1762).

Hij trouwde met Helena de Swager, getrouwd 28-04-1734 in Leiden, (dochter van Gerrit de Swager en Susanna Odoe) gedoopt 21-04-1709 in Leiden, begraven 20-11-1802 in Tiel.

Helena: Zij wordt ook Magdalena en Lena genoemd. Haar familie is oorspronkelijk uit Frankrijk afkomstig en enkele generaties lang komt de familienaam in het Nederlands en Frans naast elkaar voor, natuurlijk ook in allerlei spellings varianten: De Zwager, De Swager, Le Gendre, Lejendre, Lesjander, etc. Interessant is dat Magdalena Rooms-Katholiek is, niet verwonderlijk bij een Franse afkomst, maar de familie Houtzagers is voor zover te traceren altijd protestant geweest. Een gemengd huwelijk was blijkbaar geen bezwaar. Ik weet niet of Magdalena altijd R-K gebleven is.

Zij is 93 jaar oud geworden en heeft vrijwel de hele 18e eeuw meegemaakt. Nadat haar man Hendrik gestorven was (1773) is zijzelf lid geworden van het kramergilde (1784). Zij is dus waarschijnlijk zelfstandig onderneemster geweest.

Dan volgt de ouds bekende voorvader van deze tak  Johannes (Jan) Houtsager, ( soldaat) , geboren in Leiden ongeveer in 1680, zoon van Hendrik en Lijsbeth. Hij is begraven in Tiel op 21 april 1711. Hij trouwt de eerste keer met Sophia Jansdr. en trouwt de tweede keer in Tiel in juli 1708 met Mijntje Beumers, zij werd in Tiel gedoopt op 9 augustus 1628 als dochter van Andries Hendrik Beumer , corporaal, en Janneke Jans. Zij overlijd in Tiel op 15 november 1759, en krijgen samen 2 kinderen, Lijsbeth in 1709 en Hendrik 1710-1773.