Ausweis oftewel persoonsbewijs.

De tweede wereldoorlog, buiten de grote dingen die er gebeurde hadden de gewone gezinnen hun eigen sores. Als schoolmeisje op de middelbare school moest ik een opdracht uitvoeren over de tweede wereldoorlog. Natuurlijk had ik wel verhalen gehoord van deze tijd. Niet zo verwonderlijk als je net na de oorlog geboren bent. Maar je er in verdiepen deed je niet. En nu moest ik wel. Dus eerst bij vader inlichtingen gehaald, die hij met grote moeite vertelde.Hij was te werk gesteld in Duitsland en vind dat nog steeds een vreselijke tijd.  Hij vertelde het verhaal  over zijn broer Anton (Toon) die in 1942 werd opgepakt bij een razzia in Rotterdam en nooit meer terug keerde. Een vrouw en kind achterlatend en na de oorlog als vermist werd geregistreerd. Bij opa Harte werd verteld over het werken in Duitsland, als kok had hij in een werkkamp gewerkt. Het verhaal van de broer die in een concentratiekamp is overleden. Van oma hoorde ik dat zij de grootste moeite had om al haar kinderen te eten te geven, Honger was dan ook heel gewoon. En zonder man was het dubbel zo erg. En over de pijn van het verlies van haar oudste zoon.  Bij mijn andere grootouders, hoorde ik ook de verhalen over honger, ook al hadden zij het als middenstanders en met familie die stukjes grond hadden waar men groente en aardappelen op teelde, minder te verduren dan mijn andere grootouders. Maar deze opa ging toch met een grote zaag de weg op om zoveel mogelijk hout te vergaren voor het kacheltje.
De tramrails en bomen waren daar de geschikste dingen voor. Maar je moest wel uit kijken voor de gendarmerie en de "moffen". Van opa Streefkerk kreeg ik toen zijn "auswijs"  die ik toen al heel goed hebt bewaard. Van oma Streefkerk hoorde ik hoe bang zij altijd was als er een bombardement was en hoe ze dan met haar kinderen een veilig plekje probeerde te vinden. Dat ze zo'n ontzettende hekel had aan al die bonnen die je moest uitknippen en plakken om aan eten te komen. Al dat werk voor een klein beetje eten.
Mijn moeder had haar eigen verhaal, zij had nl een zoontje gekregen van een Oostenrijker die in Vlaardingen gelegerd was. Wat foei, zij hield het met een man van de verkeerde kant. Al was hij dan geen duitser en geiínterneerd door de duitse werhmacht, het was eigenlijk "not done". Toen haar zoontje er was en zij niets meer van de vader hoorde, die later als vermist  werd geregistreerd tijdens het oostfront offensief is zij met die baby met de trein naar Oostenrijk vertrokken, waar zij een paar maanden bij de familie van Joep zoals de man heette heeft gelogeerd. Op de terug reis was zij wel heel erg bang geweest, omdat de trein gebombardeerd werd waar zij in zat. En zij met de baby een veilig heenkomen moest zoeken in de greppels langs de kant. Het rare is, dat mijn moeder het altijd over Oostenrijk heeft gehad, terwijl op haar persoonsbewijs een adres in Zwitserland staat. ?????

Zomaar wat losse dingetjes die ik te horen kreeg en waar ik dus een werkstukje van gemaakt hebt. Dat werkstukje zal misschien nog wel ergens in de schoolmappen van de school liggen. Ik heb het in ieder geval niet meer. Ook was ik best wel onder de indruk van deze verhalen. Want al deze losse aantekeningen zitten nu nog steeds in een mapje, die ik dus heel goed bewaard hebt.

persoonsbewijs van mijn moeder Lena Streefkerk.

het persoonsbewijs van opa Streefkerk.

Een Ausweis is vaak verward met het Nederlandse Persoonsbewijs in de Tweede Wereldoorlog dat overigens door een Nederlandse ambtenaar al voor de oorlog werd uitgevonden. Wie dus moest werken gedurende de spertijd moest dus twee bewijzen op zak hebben: een Persoonsbewijs en een Ausweis.
Een Ausweis is dus niet hetzelfde als een Persoonsbewijs, hoewel beide documenten vaak met hetzelfde woord worden aangeduid.